Santa Messa
con commenti in genovese
Epifanîa ò, mêgio, Pasquêta
Abaçîa de Sàn Nicolò do Boschétto
Méssa in italiàn
Introduçión a-a celebraçión
In zenéize o giórno de l’Epifanîa o l’é ànche dîto “PASQUÊTA”, paròlla ch’a veu dî
“pàsqua picìnn-a”, perché a l’é a prìmma fèsta de l’anno e a l’é mêno inportànte da
fèsta da Pasqua ch’a vegniâ da li a quàrche méize.
“EPIFANÎA” a l’é ’na paròlla grêga ch’a veu dî “manifestaçión”.
Dîo o se manifèsta a-o móndo co-î Rè Mâgi; e o se manifèsta co-in ségno luminôzo in çê:
“a stélla de Betlèmme”.
Dîo, into seu amô de Poæ, o l’alêuga ’n ségno luminôzo into çê da vìtta de ògni òmmo.
I Mâgi l’àn atrovòu into çê de stélle, l’àn seguîo into seu moviménto e só-arivæ a
Betlèmme de Giudêa dôv’àn atrovòu in “Banbìn con seu Moæ”: se són inzenogiæ e gh’àn
òferto i seu regàlli.
I Sacerdöti e o Pòpolo de promìsse de Dîo àn avûo o ségno inta paròlla di profêti
quand’àn dîto: “E ti Betlèmme, tæra de Giudêa, no t’ê o ciù picìn capolêugo de Giùdda:
defæti da ti o scortiâ un Càppo ch’o pasciâ o mæ pòpolo Israêle”. Àn vìsto o ségno ma
so-arestæ indiferénti a quéllo che i Mâgi àn anonçiòu.
Eröde, dîto o grànde, o l’à vìsto o ségno into çê da Palestìnna- a e o s’é sciâtòu pe
l’arîvo di Mâgi perché o l’àiva poîa che quarchedùn o ghe voêse aröbâ o tröno. Pe
quésto o fa çercâ o Banbìn pe amasâlo.
E noiâtri l’émmo vìsta a nòstra stélla? Com’émmo reagîo a quélla lûxe do Segnô?
Cànta o poêta: “Da qualónque pàrte mi amîo – Segnô, te véddo inménso; - inte teu òpere
t’amîro, - te riconóscio drénto de mi.”
Ma noiâtri, l’émmo fæto intrâ o Segnô drénto a nòstra vìtta? E a seu lûxe a ne móstra
a stràdda do çê?
A liturgîa tùtti-i ànni a ne pòrta o regòrdo da “stélla”, o regòrdo de “Betlémme”, o
regòrdo de l’”Emanoêle”, o Segnô con noiâtri.
O l’é ’n figeu: no gh’é d’avéi poîa, arvìmoghe o cheu.
Introduçión a-a prìmma letua (Is. 60, 1-6)
O profêta Isaîa o conténpla da-a lontàn a glöria do Segnô luxî sórvia Gerusalèmme;
Gerusalèmme, citæ de Dîo, lûxe ch’a lûxe e ségno do Dîo vivénte pe tùtti i pòpoli che
són a-o scûo inta nêgia.
E, inta gràçia do Segnô, a l’intravédde o Mescîa e a moltitùdine di pòpoli caminâ vérso
de Lê, l’”Emanoêle”, o Segnô con noiâtri, a lûxe do móndo.
Introduçión a-a segónda letûa (Ef. 3, 2-3.5-6)
Pòulo, l’apòstolo de génti, o l’aregòrda a-i Efezìn che, in favô di pòpoli pagâni,
o l’é stæto afidòu a lê o ministêro de gràçia, ch’o saiéiva quéllo de manifestâ a
loiâtri o mistêro de Dîo da sécoli ascózo e rivelòu da Cristo: tùtti i pòpoli són ciamæ
a-a fêde, a formâ ’n sôlo pòpolo, a parteçipâ a-a mæxima ereditæ, a fâ pàrte do mæximo
còrpo, a gödî da mæxima promìssa.
O Banbìn de Betlèmme, l’Emanoêle promìsso a-a discendénsa d’Abrâmo, o l’é o Sarvatô
do móndo.
Introduçión a-o Vangêlo (Mt. 2, 1-12)
Matê o ne prezénta di personàggi misteriôxi “i Mâgi” che, con l’anâ aprêuvo a-a lûxe
de ’na stélla spontâ ’n çê, arìvan a Gerusalèmme p’atrovâ o “Rè di Giudêi”.
St’arîvo e st’anónçio “sciâtan Eröde” o rè spiêtòu ch’o no gh’avéiva pensòu doê vòtte pe
amasâ i seu da famìggia che tramâvan pe portâghe vîa o Régno.
O sciâto o l’é mâi tànto grànde che, asperto cómme ’na vêgia vórpe, Eröde o s’aprêuva a
inbrogiâ i Mâgi pe poéi métte e màn in sciô “Rè di Giudêi ch’o l’é nasciûo”... Ma o
Segnô o no se làscia inverdugâ, o no se làscia pigiâ in gîo da l’òmmo.
Intençioìn de preghêa
(Ritornéllo) Stànne a sentî, Segnô!
- Perché a Gêxa a fàsse savéi a tùtto o móndo l'amô de Dîo pe-i òmmi, con coràggio
e disinterèsse, co-ina testimoniànsa de lóngo pægia, preghémmo.
(Ritornéllo) Stànne a sentî, Segnô! - Perché Dîo o se manifèste a tùtti quélli che ancón no-o conóscian, a-i cheu
dûi, a chi no à ciù sperànsa, preghémmo.
(Ritornéllo) Stànne a sentî, Segnô! - Pe-i pövei, i maròtti, i òprèssi, i despiæ: perché spónte pe loiâtri 'na lûxe
de sperànsa, preghémmo.
(Ritornéllo) Stànne a sentî, Segnô! - Pe noiâtri che sémmo chi, pe êse into móndo a lûxe de quànti incontrémmo, e
manifestaçión de l'amô de Cristo, preghémmo.
(Ritornéllo) Stànne a sentî, Segnô! - Perché chi govèrna e nòstre tære e e nòstre génti de Ligùria o no s'ascòrde mâi
da nòstra Stöia, de nòstre tradiçioìn, da nòstra léngoa e o l'àgge a fòrsa e a
voentæ de fâne ritornâ gréndi cómme sémmo stæti pe tànti e tànti sécoli.
(Ritornéllo) Stànne a sentî, Segnô! - Perché Zêna, Çitæ de Marîa Santìscima, e a Ligùria, mìsse sótta a proteçión da
Madònna Regìnn-a de Zêna, sàcian meritâse st'ònô travagiàndo pò-u bén de tùtti
inta testimoniànsa di valoî do Vangêlo.
(Ritornéllo) Stànne a sentî, Segnô!